Kappatos Rooms 2010

To bind or unbind, add what lacked,

Insert a leaf, or forge a name,

New-face or finish what is packed,

Alter or mend eternal Fact.

Ralph Waldo Emerson, The Past

Ο Στέλιος Καραμανώλης επικαλείται τις υπερφυσικές ιδιότητες της τέχνης για να αναστρέψει το περιοριστικό βέλος του χρόνου. Από ακίνητος παρατηρητής και αδρανής αναγνώστης μετατρέπεται σε φανταστικό ταξιδευτή, που αυθαιρετεί σαρκαστικά στο μονοπώλιο του ιστορικώς πεπραγμένου. Μπερξονικά επικριτικός τόσο απέναντι στον απόλυτο μονοδιάστατο – επινοημένο -χρόνο όσο και σε μια κοινωνία ταχείας μεν αμφίβολης δε εξέλιξης, κατασκευάζει φανταστικά παρελθόντα απομονώνοντας ανύποπτα στιγμιότυπα, μορφές ή σύμβολα, φωτίζοντάς τα κι εμπλουτίζοντάς τα με απρόσμενα στοιχεία. Αποδομεί και παραχαράσσει σκωπτικά την Ιστορία και, τελικά, αρνούμενος με εφηβικό πείσμα να υποταχθεί στο μονόδρομο που αυτή του επιβάλλει, την προκαλεί. Εργαλεία του είναι το παρόν και το χιούμορ. Οι απροσδόκητες προβολές του Τώρα στο Τότε που επιχειρεί στη δουλειά του και η επακόλουθη αμφισβήτηση της ιστορικής αλήθειας, επικαλούνται συνωμοτικά τον κυκλικό-και ατέρμονο- χρόνο του Νίτσε. Την ίδια στιγμή όμως υποθάλπουν και μια –εν τέλει πλασματική-νοσταλγία για όλα όσα άλλαξαν, μα και όλα όσα θα μπορούσαν να γίνουν αλλά δεν έγιναν.

Στο φιλοσοφικό διήγημα του Μπόρχες Ο άλλος θάνατος, ο ήρωάς του, Ντάμιαν, την ώρα του θανάτου του «επισκευάζει» την επώδυνη ανάμνηση μιας νεανικής στιγμής δειλίας, που του καθόρισε όλη του τη ζωή, αποκαθιστώντας πέρα από την προσωπική του ιστορία και τις μνήμες των ανθρώπων του περιβάλλοντός του. Το έργο του Καραμανώλη επιχειρεί να ενεργοποιήσει ανάλογους μηχανισμούς στο θεατή μέσα στο αχανές πεδίο της Ιστορίας. Η δυναμική εμπλοκή του στην επιλεγμένη παρελθούσα στιγμή γίνεται διερεύνηση των πολλαπλών εκδοχών μιας-αενάως επαναλαμβανόμενης- ιστορικής συγκυρίας και ταυτόχρονα δημιουργία ψευδο-αναμνήσεων μέσω των οποίων σχολιάζει αιχμηρά την (υποτιθέμενη;) πραγματικότητα.

(κείμενο που δημοσιεύτηκε στον κατάλογο της έκθεσης Rooms 2010 που διοργανώθηκε από την γκαλερί Kappatos στο ξενοδοχείο Lycabetus τον Δεκέμβρη του 2010)