Ροζ εφιάλτες και μετα-αλήθεια



IMG_3658 (1).jpeg

 Rachel McLean στη Zabludowitz Collection

Το παλ αποχρώσεων ινστιτούτο καλλονής που διευθύνεται από την ανδρόγυνη κόμικ περσόνα με την ηλεκτρονική γνώριμη φωνή του Keneth Clark, και ο άγριος κανιβαλιστικός διαγωνισμός ομορφιάς που διαδραματίζεται εκεί μέσα πριν καταλήξει σε ζόμπι μιούζικαλ καταστροφής, θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος επεισοδίου Black Mirror, ψηφιακό εφιάλτη, σύγχρονη δυστοπία ή cyborg ανάγνωση μιας φεμινιστικής κριτικής στην ιστορία της τέχνης. Πρόκειται πάραυτα για το Make me up, την νέα ταινία της νεαρής Σκωτσέζας καλλιτέχνη Rachel McLean που παρουσιάζεται στην ατομική της έκθεση στο χώρο της Zabludowitz Collection. Η ταινία, ανάθεση από το BBC, βγήκε στις Λονδρέζικες κινηματογραφικές αίθουσες αυτόν τον Οκτώβριο και αφορά στην βιομηχανία της ομορφιάς, την κατασκευή των ασφυκτικών γυναικείων στερεοτύπων, την έλλειψη της γυναικείας παρουσίας από τις ιστορίες του παγκόσμιου πολιτισμού, αλλά και την εσκεμμένη διαστρέβλωση των θέσεων και διεκδικήσεων του φεμινισμού από τα συστημικά μέσα. 

Η εύγλωττη, χιουμοριστική αλλά οξεία φεμινιστική κοινωνικοπολιτική κριτική της McLean διατυπώνεται σε μια ξεκάθαρη και πολύ γνώριμη στους νέους των δυτικών κοινωνιών γλώσσα, διαμορφωμένη μέσα από την pop culture, τα social media και τους κώδικές τους, την ιστορία τέχνης και τα παραμύθια. Στο Spite in your face, την δεύτερη ταινία που παρουσιάζεται εδώ και η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε στην Biennale της Βενετίας το 2017, με άξονα μια τολμηρή και γκροτέσκα -στα όρια του απωθητικού- απόδοση του Πινόκιο, σχολιάζει τα πατριαρχικά συστήματα της θρησκείας, της αγοράς και της πολιτικής του ψεύδους, λίγο μετά την εκλογή του Τραμπ και το δημοψήφισμα του Brexit.  Όπως και στο Make me up έτσι κι εδώ το κιτς, η κόμικ αισθητική και το κλισέ χρησιμοποιούνται λειτουργικά ως μέσα φεμινιστικής ρητορικής. 

Το κείμενο δημοσιεύτηκε στα Νέα της Τέχνης τον Νοέμβριο του 2018