Ζωγραφικές των ατελείωτων χειμώνων του Βορρά - Συνέντευξη της Shouvinai Ashoona
Στην κοινότητα Kinngait γνωστό παλιότερα ως Cape Dorset, στα νότια της νήσου Μπάφιν του Καναδά, κοντά στην Αρκτική, ο μέσος όρος θερμοκρασίας είναι -14ºC. Το Kinngait έχει μακρά παράδοση στις τέχνες και θεωρείται η πιο καλλιτεχνική κοινότητα του Καναδά αφού το 22% των εργαζομένων της απασχολούνται από την τέχνη. H Ινουίτ ζωγράφος Shuvinai Ashoona, γεννημένη το 1961 στο Kinngait, συμμετέχει φέτος στην Διεθνή Έκθεση της 59ης Μπιενάλε της Βενετίας. Πρόκειται για την τρίτη επίσημη συμμετοχήΙνουίτ καλλιτέχνη στο θεσμό της Μπιενάλε μετά τον Kananginak Pootoogook το 2017 στη Διεθνή Έκθεση και την κολεκτίβα Isuma στο Εθνικό Περίπτερο του Καναδά το 2019.
Η Ashoona προέρχεται από ιδιαίτερα δημιουργική οικογένεια. Κι οι δύο γονείς της, υπήρξαν καλλιτέχνες, ενώ ο παππούς της Pitseolak Ashoona, θεωρείται ένας από τους πιο διάσημουςΙνουίτ ζωγράφους. H καλλιτέχνης μας περιέγραψε πόσο την επηρέασε η πολυδιάστατη οικογενειακή δημιουργικότητα. Ο γλύπτης πατέρας της καμιά φορά έπαιρνε τα χαρτιά της ζωγράφου μητέρας της και ζωγράφιζε κι αυτός. Η μικρή Shuvinai ακολουθούσε τη χαράκτρια γιαγιά της μέχρι το τοπικό εργαστήριο χαρακτικής. «Νομίζω ότι τότε κατάλαβα πως ήθελα να γίνω καλλιτέχνης» μας είπε «μετά όμως ακολούθησα τους γονείς μου και ζούσαμε για χρόνια σε σκηνές στην ύπαιθρο». Αφού επέστρεψε στο Kinngait από μια μακρά περίοδο νομαδικής ζωής, τη δεκαετία του 80 πια, ξεκίνησε η ουσιαστική της ενασχόληση με την τέχνη. Μια από τις αδερφές της την έπεισε να έρχεται για να βιοποριστεί στο περίφημο West Baffin Eskimo Co-operative (σήμερα στούντιο Kinngait), έναν συνεταιρισμό παραγωγής και προώθησηςΙνουίτ χαρακτικών και σχεδίων, όπου δούλευε κι η ίδια. «Είπα εντάξει, θα πάω να κάνω ένα σχέδιο. Μου έδωσαν ένα χαρτί κι άρχισα να σχεδιάζω. Τους το έδωσα πίσω, 15 δολάρια! Ακόμα τη θυμάμαι εκείνη τη μέρα», μας λέει η γελώντας. Το ένα σχέδιο έγινε δύο και μετά περισσότερα. Η νεαρή Shouvinai ζωγράφιζε ασταμάτητα. Έτσι ξεκίνησε να εργάζεται πλέον στο στούντιο και να ζει από την τέχνη. Σήμερα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ονόματα του συνεταιρισμού ενώ δουλειά της έχει παρουσιαστεί σε μουσεία και φουάρ παγκοσμίως όπως και στη Documenta του 2007.
Στη ζωγραφική της Ashoona επικρατεί μια σαγηνευτική σύνθεση πραγματικότητας και ονείρου. Θα μπορούσε να είναι κάποιο είδος μαγικού μετα-σουρεαλισμού όπου τετριμμένες καθημερινές διαδικασίες, περιηγήσεις, τυπικές επαγγελματικές συνεργασίες, η ιδιότυπα στενή σχέση που διατηρούσε πάντα με την οικογένειά της ή εικόνες και χρώματα του γύρω τοπίου, συνδυάζονται με περιβαλλοντικούς προβληματισμούς και θρησκευτικές ανησυχίες. «Η ζωγραφική μου πηγάζει βαθιά από την καρδιά, παλιά, από τον κήπο της Εδέμ, εκεί που αναβλύζουν συνέχεια τα χρώματα του πραγματικού κόσμου, αλλά κι απ’ το ότι ξέρουμε πως για εκατοντάδες χρόνια από τώρα ο κόσμος ακόμα θα ζωγραφίζει, πάντα θα έρχεται κάποιος ή θα συμβαίνει κάτι και θα σε κάνει να ζωγραφίζεις σε ένα χαρτί ή σε ένα κομμάτι δέντρου».
η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο τεύχος Απριλίου 2022 του THE ART NEWSPAPER GREECE